Үкіметтің дағдарысқа қарсы шаралары: экономика өсімін қалпына келтіру және ШОБ-ты қолдау

ҚР Үкіметі еліміздегі әлеуметтік-экономикалық тұрақтылық пен жұмыспен қамтуды қолдауға бағытталған дағдарысқа қарсы шараларды іске асыруда.

ҚР қаржы бірінші вице-министрі Берік Шолпанқұловтың айтуынша, дағдарысқа қарсы шаралардың жалпы топтамасы жергілікті деңгейде салықтық преференциялар мен қолдауды есепке алмағанда 5 938 млрд теңгені құрайды, оның ішінде 3 462 млрд теңгесі республикалық бюджет есебінен, 2 476 млрд теңгесі бюджеттен тыс қаражат есебінен.

Атап айтқанда, Жұмыспен қамтудың жол картасын қаржыландыруға 1 трлн теңге көзделген, оның ішінде республикалық бюджет қаражаты есебінен – 300 млрд теңге, бюджеттен тыс қаражат есебінен – 700 млрд теңге. Бұл қаражат өңірлерге инфрақұрылымдық жобаларды жүзеге асыруға және 250 мың жұмыс орнын ашуға мүмкіндік береді.

Бизнес субъектілерінің айналым капиталын 8% жеңілдікпен несиелеу және инвестициялық жобаларды жылдық 6% жеңілдікпен кредиттеуді кеңейту аясында «Қарапайым заттар экономикасы» бағдарламасы бойынша 1 трлн теңге бюджеттен тыс қаражат көзделген.

«Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорынан 370 млрд теңге аясында 3 млн-нан астам адам табысынан айырылуы бойынша 3 ай ішінде 1 АЕК (42,5 мың теңге) көлемінде жәрдемақы алды. 15 млн шаршы метр тұрғын үй салу үшін қосымша 390 млрд теңге (бюджеттен тыс қаражат) жұмсалды. РБ салық кірістерінің шығындарын өтеу және мемлекеттің барлық әлеуметтік міндеттемелерін орындау шығындары 1,7 трлн теңгені құрады», — деп нақтылады Б. Шолпанқұлов.

ШОБ және ірі бизнес үшін еңбекақы төлеу қоры бойынша салықтар мен алымдарды төлеуден босатуды ұсынуға байланысты экономиканың зардап шеккен секторларында шағын бизнестің шығындарын өтеуге 237 млрд теңге қарастырылған.

«313 млрд теңге әлеуметтік төлемдердің (зейнетақылар, жәрдемақылар, атаулы әлеуметтік көмек) 10%-ға дейін қосымша индекстеуге, стипендияларды арттыруға және коммуналдық қызметтерді төлеу бойынша халықтың төлемдерін өтеуге жұмсалады», — деді қаржы бірінші вице-министрі.

Мемлекеттік бағдарламаларды кеңейтуге 240 млрд теңге қарастырылған, оның ішінде:

  • Агроөнеркәсіптік кешенді субсидиялауға — 50 млрд теңге;

  • «Еңбек» мемлекеттік бағдарламасы бойынша еңбек нарығын дамытуға — 50 млрд теңге;

  • «Бизнестің жол картасы – 2025» мемлекеттік бағдарламасы аясында сыйақы мөлшерлемесін субсидиялау және кредиттер бойынша кепілдік беруге – 84,5 млрд теңге;

  • «Ауыл – Ел бесігі» жобасы бойынша ауылдық елді мекендерде әлеуметтік және инженерлік инфрақұрылымды дамытуға – 55 млрд теңге.

Сонымен қатар эпидемияға қарсы іс-шараларды жүргізуге 125 млрд теңге, оның ішінде медицина және басқа қызметкерлерге қосымша ақы төлеу, жұқпалы аурулар ауруханасының құрылысына және басқа шараларға көзделген.

«575 млрд теңге қосымша шығыстар азаматтар мен экономиканы қолдауға және Мемлекет басшысының тапсырмаларын іске асыруға, Нұр-Сұлтан қаласындағы үлестік құрылыстың проблемалық объектілерін аяқтауға және басқа да басым міндеттерге бағытталған», — деді Б. Шолпанқұлов.

Сондай-ақ коронавирус инфекциясымен күреске Үкімет резервінен 66 млрд 957 млн теңге бөлінді. Оның ішінде денсаулық сақтау министрлігіне — 46 млрд 587 млн теңге.

«Қазіргі таңда пандемиямен күреске республикалық бюджеттен 191,9 млрд теңге бөлінді. Оның ішінде бюджетті нақтылау аясында – 125 млрд теңге, Үкімет резервінен – 66,9 млрд теңге. Бұл қаражаттың қатаң нысаналы бағыты бар және мемлекеттік сатып алу өткізілген сәттен бастап және осы ақшалай қаражат соңғы сатып алушыға аударылғанға дейін бақыланады. Әрине, Денсаулық сақтау министрлігі медициналық қызмет сапасын бақылау комитеті арқылы ауруханалардың қызмет көрсетуін бақылайды», — деп түсіндірді Б. Шолпанқұлов.

Өз кезегінде ҚР ұлттық экономика вице-министрі Мәди Тәкиев жаңа карантин аясында экономиканың қысқару болжамы сәуір айының басында нақтыланғанын хабарлады. 5 айдың қорытындысы бойынша қызмет көрсету секторы 6,2%-ға төмендеді, тауар өндірісі серпінін сақтап тұр, өндірістік сектордағы өсім 4,8%-ды құрайды.

«Шектеу шараларына келер болсақ, олар екі аптаға созылады және олар ТЖ режимінен экономикалық жағынан ерекшеленеді. Мәселен, бүгінде темір жол тасымалы, әуе қатынасы, жүк тасымалы, құрылыс жұмыстары сақталған, ауданы шағын азық-түліктік емес дүкендер жұмыс істейді және басқа да экономикалық айырмашылықтары бар. Яғни, бүгінде қызметтердің белгілі бір көлемі жұмыс істеуін жалғастыруда. Бұл ретте әрекет ету уақыты бойынша қолдаудың көптеген шаралары уақыт бойынша артығымен қабылданды, мысалы, салықтық жеңілдіктер (1 қазанға дейін). Жалпы алғанда, қызмет көрсету секторы кейіннен қарқын алып, өндірістік сектордың жоғары серпіні байқалуда. Соның нәтижесінде жыл соңына қарай біз оң өсімге қол жеткізе аламыз деп ойлауға негіз бар», — деді М. Тәкиев.

Ұлттық экономика вице-министрі биылғы және келесі жылға болжам негізінде консервативті сценарий жасалып, қазіргі трендтердің барлығы ескерілгенін атап өтті.

«Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша бірқатар шаралар қабылданды, мысалы, микро және шағын бизнес үшін кірістерге салынатын салықтан босату әрекет етіп тұр және олар бойынша тексеру жүргізуге мораторий енгізілді. Сонымен қатар 1 қазанға дейін көптеген түрлі салалар бойынша еңбекақы төлеу қорынан салықтан босату мүмкіндігі енгізілді, жеңілдікті несие беру кеңейтілді. Экономикалық өсімді қалпына келтіру бойынша кешенді жоспар қабылданды және осыған қарамастан, оған қосымша ретінде маусым айында бизнесті қолдау бойынша қосымша шаралар қабылданды, ол мемлекеттік сатып алуды, қазақстандық қамтуды, ауыл шаруашылығы техникасының лизингін және тауарларды экспортқа ілгерілетуді қоса алғанда, кәсіпкерліктің ағымдағы мәселелерін шешуге бағытталған 43 іс-шараны қамтиды. Сондай-ақ арнайы Мемлекеттік комиссия жұмыс істейді, онда бизнес өкілдерінің барлық ұсыныстары қаралады, олар барлық өңірлерден жиналып, ең өзекті мәселелер бойынша қаралады», — деді М. Тәкиев.

Сонымен қатар вице-министр атап өткендей, Мемлекеттік комиссия маусым айында бизнесті қолдау жоспарын қабылдады. !с-шаралардың бірі — жеке тәртіпте бизнес несиелері бойынша кейінге қалдыруды ұсынудың арнайы тәртібін қабылдау. Қаржы нарығын реттеу жөніндегі агенттік арнайы тәртіпті осы жылғы 15 маусымда қабылдады және 90 күнтізбелік күннен кем емес кезеңге қарыздарды қайта құрылымдау және кейінге қалдыру үшін банктер мен микрокредиттік ұйымдарға жеке тәртіппен жүгінуге болады.

Қазақстанның Премьер-Министрі мен Үкіметі жаңалықтарынан хабардар болыңыз — ресми Telegram-каналға жазылыңыз

Жазылу