Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2019 жылғы 13 желтоқсандағы №921 Қаулысы

«Өрт қауіпсіздігі қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 9 қазандағы №1077 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. «Өрт қауіпсіздігі қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 9 қазандағы № 1077 қаулысына (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2014 ж., № 62-63, 577-құжат) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

көрсетілген қаулымен бекітілген Өрт қауіпсіздігі қағидаларында:

мынадай мазмұндағы 1-1, 1-2, 1-3, 1-4, 1-5, 1-6-тармақтармен толықтырылсын:

«1-1. Объектілерді пайдалану кезінде осы Қағидалардың және белгіленген тәртіппен бекітілген, объектілерді пайдалану кезінде өрт қауіпсіздігі талаптары қамтылған басқа да нормативтік құқықтық актілердің талаптарын сақтау қамтамасыз етіледі.

1-2. Объектіде өрт қауіпсіздігін меншік нысандарына қарамастан, объектілердің иелері, ұйымдардың, кәсіпорындардың басшылары, сондай-ақ дара кәсіпкерлер (бұдан әрі – ұйым басшысы) қамтамасыз етеді. Ұйымдардың басшылары өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында белгіленген тәртіппен жұмыстардың жекелеген учаскелерінде өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін жауаптыларды тағайындайды.

1-3. Ұйым басшысы осы Қағидаларға 1-1-қосымшаға сәйкес әрбір объектіге қатысты (жеке тұрғын үйлерді қоспағанда) олардың өрт қауіптілігіне сәйкес келетін өртке қарсы режимді белгілейтін өрт қауіпсіздігі шаралары туралы нұсқаулықты бекітеді.

1-4. Түтін жою жүйелерімен, өртті анықтау мен сөндірудің, өрт кезінде адамдарды құлақтандыру мен оларды эвакуациялауды басқарудың автоматты қондырғыларымен жабдықталған ғимараттар мен құрылыстарды пайдалану (оның ішінде тұрғын үй-пайдалану) үшін жауапты ұйымдардың басшылары көрсетілген жүйелерді жарамды күйде ұстайды.

1-5. Ұйым басшысы өрт сөндіру және өрт сигнализациясы қондырғыларының, өрт кезінде адамдарды құлақтандыру және оларды эвакуациялауды басқару, түтіннен қорғау және өртке қарсы сумен жабдықтау жүйелерінің, өртке қарсы есіктердің, клапандар мен люктердің, өртке қарсы қалқалардағы, үй-жайлардағы, ғимараттар мен құрылыстардағы ойықтарды өзге де толтырғыштардың, адамдарды қорғау және құтқару құралдарының жобалау құжаттамасына сәйкес келуін және олардың үнемі жарамды жұмыс күйінде болуын қамтамасыз етеді.

Қондырғыны (жекелеген желілерді, хабарлағыштарды), өртке қарсы қорғау жүйесін немесе құралдарын өшіруге байланысты техникалық қызмет көрсету және жоспарлы-алдын ала жөндеу бойынша жұмыстарды орындау кезеңінде ғимараттар мен құрылыстарды өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі қосымша шараларды іске асырмай пайдалануға жол берілмейді.

1-6. Объектілерде мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтерді ұйымдастыру тәртібі Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің
2014 жылғы 7 қарашадағы № 782 бұйрығымен бекітілген Мемлекеттік емес өртке қарсы қызметтердің қызметін жүзеге асыру қағидаларына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 9931 болып тіркелген) сәйкес айқындалады.»;

мынадай мазмұндағы 2-1, 2-2, 2-3, 2-4, 2-5, 2-6, 2-7, 2-8, 2-9, 2-10, 2-11,
2-12, 2-13, 2-14, 2-15, 2-16, 2-17, 2-18, 2-19, 2-20, 2-21, 2-22, 2-23, 2-24, 2-25,
2-26, 2-27, 2-28, 2-29, 2-30, 2-31, 2-32, 2-33, 2-34, 2-35, 2-36, 2-37, 2-38, 2-39,
2-40, 2-41, 2-42, 2-43, 2-44, 2-45, 2-46, 2-47, 2-48, 2-49, 2-50, 2-51, 2-52, 2-53,
2-54, 2-55, 2-56, 2-57, 2-58, 2-59, 2-60, 2-61, 2-62, 2-63, 2-64, 2-65, 2-66, 2-67,
2-68, 2-69, 2-70, 2-71, 2-72, 2-73-тармақтармен толықтырылсын:

«2-1. Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларының жұмысқа қабілеттілігі мен сенімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету мақсатында объектілердің өзгешеліктері мен өндірістік процестердің ерекшеліктерін ескере отырып, өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын техникалық күтіп-ұстау жөніндегі ведомстволық (салалық, объектілік) қағидалар мен нұсқаулықтар әзірленеді.

2-2. Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын пайдалануға берген сәттен бастап әрбір объектіде техникалық қызмет көрсетуді және жоспарлы-алдын ала жөндеуді жүргізу ұйымдастырылады.

2-3. Өртке қарсы қорғау жүйелерінің техникалық құралдарына техникалық қызмет көрсету және жоспарлы-алдын ала жөндеу жұмыстарын пайдаланушы ұйым осы жұмыстарды орындау бойынша білікті мамандар болған кезде дербес жүргізеді.

Арнайы оқытылған қызмет көрсетуші персонал болмаған жағдайда, өртке қарсы қорғау жүйелерінің техникалық құралдарына техникалық қызмет көрсету және жоспарлы-алдын ала жөндеу бойынша регламенттік жұмыстар дайындаушы зауыттардың техникалық құжаттамасын ескере отырып жасалатын жылдық жоспар-графикке және регламенттік жұмыстарды жүргізу мерзімдеріне сәйкес ұйымдармен шарт бойынша жүзеге асырылады.

2-4. Ғимараттардың өртке қарсы қорғау жүйелерінің техникалық құралдарының (автоматты өрт сигнализациясы және өрт сөндіру қондырғыларының, түтіннен қорғау, өрт кезінде адамдарды құлақтандыру және оларды эвакуациялау жүйелерінің және қол өрт сөндіргіштерінің) тиімді жұмысын қамтамасыз ету үшін ұйым басшысының бұйрығымен өртке қарсы қорғау жүйелерін пайдалану, бастапқы өрт сөндіру құралдарын сатып алу, жөндеу, олардың сақталуы мен іс-әрекетке әзірлігі, техникалық қызмет көрсетуді (қол өрт сөндіргіштерін қайта зарядтау) және жоспарлы-алдын ала жөндеуді уақтылы және сапалы жүргізу үшін жауапты лауазымды адам тағайындалады.

Өрт сөндіргіштерді пайдалану және техникалық қызмет көрсету «Өрт техникасы. Өрт сөндіргіштер. Пайдалануға қойылатын талаптар» ҚР СТ 1487 талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

2-5. Объектіде өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын білікті пайдалану және техникалық жарамды күйде күтіп-ұстау үшін басшының бұйрығымен мынадай персонал тағайындалады:

1) өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын пайдалануға жауапты адам;

2) өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларына қызмет көрсетуге шарт болмаған кезде, өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларына техникалық қызмет көрсету және оларды жоспарлы-алдын ала жөндеу бойынша жұмыстарды орындау үшін мамандар. Мамандарды оқытуды өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын пайдалануға жауапты адам объектінің басшысы бекіткен бағдарлама бойынша жүргізеді.

2-6. Кезекші персоналдың үй-жайларында, эвакуациялау жоспарларын және өрт қауіпсіздігі шаралары туралы нұсқаулықтарды орналастыру орындарында өртке қарсы қызметтің «101» және бірыңғай кезекшілік-диспетчерлік қызметтің «112» телефон нөмірлері көрсетілген тақташалар ілінеді.

Кезекші персонал өзіне жүктелген функцияларға сәйкес ғимараттың барлық есіктерінің құлыптары кілттерінің жиынтығымен қамтамасыз етіледі.

Кілттердің қосалқы жиынтығы ғимараттың бірінші қабатындағы кезекші персоналдың (күзет) үй-жайында сақталады.

Әрбір кілт оның қай құлыпқа тиесілі екендігі жазылған биркамен қамтамасыз етіледі.

Кезекші персонал телефон орнатылған үй-жайларда орналасады және түнде ғимаратта қалған ересектер мен балаларды есепке алу журналын ерікті нысанда жүргізеді.

2-7. Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын пайдалануға жауапты адам:

1) осы Қағидалардың талаптарының орындалуын;

2) шарт бойынша графикке және күнтізбелік жұмыс жоспарына сәйкес техникалық қызмет көрсету және жоспарлы-алдын ала жөндеу бойынша жұмыстарды бақылауды және қабылдауды;

3) уақтылы техникалық қызмет көрсетуді және жоспарлы-алдын ала жөндеуді жүргізуді ұйымдастыру жолымен өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын жұмысқа қабілетті күйде ұстауды;

4) қызмет көрсетуші және кезекші персоналды оқытуды, сондай-ақ қорғалатын үй-жайларда жұмыс істейтін адамдарға өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғылары іске қосылған кездегі іс-қимылдар бойынша нұсқама беруді;

5) қажетті пайдалану құжаттамасын әзірлеуді және оны жүргізуді;

6) мынадай:

дайындаушыларға – өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларының жинақталмаған немесе техникалық құжаттамаға сәйкес келмейтін техникалық құрылғылары мен жабдығын жеткізген кезде;

монтаждау ұйымдарына – сапасыз монтаждау анықталған кезде;

қызмет көрсететін ұйымдарға – өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларына техникалық қызмет көрсету мен жоспарлы-алдын ала жөндеуді уақтылы және сапалы жүргізбегені үшін наразылықтарды уақтылы беруді қамтамасыз етеді.

2-8. Өртке қарсы қорғау жүйелерінің техникалық құралдарына техникалық қызмет көрсету және жоспарлы-алдын ала жөндеу бойынша жұмыстарды, бастапқы өрт сөндіру құралдарының болуын және олардың
жай-күйін тексерулерді есепке алу арнайы журналда немесе техникалық қызмет көрсетуді және жоспарлы-мәжбүрлі жөндеуді басқарудың автоматтандырылған жүйесінде көрсетіледі.

2-9. Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларына техникалық қызмет көрсетуді және оларды жоспарлы-алдын ала жөндеуді объектінің білікті мамандары немесе осы қызмет түрін шарт негізінде жүзеге асыратын ұйымдар (бұдан әрі – орындаушы) орындайды. Ұйыммен өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларына техникалық қызмет көрсету және оларды жоспарлы-алдын ала жөндеу бойынша жұмыстарды жүргізуге шарттың болуы объект басшысын осы Қағидалардың талаптарын орындау үшін жауапкершіліктен босатпайды.

2-10. Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларына техникалық қызмет көрсету мен оларды жоспарлы-алдын ала жөндеу:

1) жоспарлы профилактикалық жұмыстарды жүргізуді;

2) ақауларды жоюды және ағымдағы жөндеу жүргізуді;

3) дұрыс пайдалану мәселелерінде орындаушының тапсырыс берушіге көмек көрсетуін қамтиды.

2-11. Техникалық қызмет көрсету, жоспарлы-алдын ала жөндеу мерзімділігі мен жұмыстардың көлемдері қызмет көрсетілетін өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларының техникалық құралдарына арналған пайдалану құжаттамасының талаптарына сәйкес белгіленеді және шартта көрсетіледі.

2-12. Ұйым басшысы объектілерде қызмет көрсетуші персонал үшін «Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын пайдалану жөніндегі нұсқаулықтар» және «Кезекші (жедел) персоналға арналған нұсқаулықтар» әзірлеп, оны бекітеді.

2-13. Объектіге қызмет көрсететін персонал немесе орындаушы белгіленген мерзімдерде регламенттік жұмыстарды жүргізеді және тиісті пайдалану құжаттамасын толтырады.

2-14. Ұйым басшысы өрт автоматикасы жүйелерімен және қондырғыларымен жабдықталған объектіде мынадай құжаттаманың:

1) өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларына жобалау-сметалық құжаттамасының;

2) орындау құжаттамасының (жұмыс сызбалары жиынтығының), жасырын жұмыстардың (олар болған жағдайда), сынақтар мен өлшеулер актілерінің;

3) осы Қағидаларға 1-2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын пайдалануға қабылдау актісінің;

4) өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларының құрамына кіретін техникалық құралдарға паспорттардың;

5) осы Қағидаларға 1-3-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларының монтаждалған аспаптары мен жабдығы ведомосының;

6) газбен өрт сөндіру қондырғыларының (олар болған кезде) баллондарын өрт сөндіргіш құрамдармен зарядтауға паспорттардың;

7) өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын пайдалану жөніндегі нұсқаулықтың;

8) техникалық қызмет көрсету жөніндегі жұмыс регламентінің;

9) техникалық қызмет көрсету және жоспарлы-алдын ала жөндеудің жоспар-графигінің;

10) осы Қағидаларға 1-4-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын пайдалану журналының;

11) ұйым басшысы бекіткен жедел (кезекші) персоналдың жұмыс графигінің;

12) кезекші және қызмет көрсететін персоналдың, техникалық қызмет көрсету және жоспарлы-алдын ала жөндеу жұмыстарын жүргізуге жауапты адамның лауазымдық нұсқаулықтарының, техникалық қызмет көрсету және жоспарлы-алдын ала жөндеу жүргізуге ұйыммен шарт көшірмесінің (ұйымдар қызмет көрсететін объектілерде);

13) еркін нысанда құлақтандыру және эвакуацияны басқару жүйелерін пайдалана отырып, адамдарды эвакуациялау бойынша объект персоналының жаттығу жүргізу журналының (ол болған кезде) болуын қамтамасыз етеді.

2-15. Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғылары кезекші (жобалық) жұмыс режимінде тұрақты ұсталады.

2-16. Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын өшіруге байланысты жүргізілетін техникалық қызмет көрсету және жоспарлы-алдын ала жөндеу бойынша жұмыстарды орындау кезеңінде объектінің әкімшілігі өрт автоматикасы жүйелерімен және қондырғыларымен қорғалатын объектілердің өрт қауіпсіздігін қосымша іс-шаралармен қамтамасыз етеді.

2-17. Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларының құрамына кіретін техникалық құралға құжаттамада көрсетілген қызмет мерзімі өткеннен кейін, сондай-ақ өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғылары істен шыққан жағдайларда, осы жүйелер мен қондырғыларды мақсаты бойынша одан әрі пайдалану мүмкіндігін анықтау мақсатында оларға техникалық куәландыру жүргізіледі.

2-18. Өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын техникалық куәландыруды тапсырыс беруші, орындаушы өкілдерінің, қажет болған жағдайда, басқа да ұйымдар мамандарының міндетті қатысуымен комиссия жүргізеді.

2-19. Куәландыру нәтижелері осы Қағидаларға 1-5-қосымшаға сәйкес нысан бойынша өрт автоматикасы жүйелері мен қондырғыларын куәландыру актісімен ресімделеді.

2-20. Ғимараттар мен құрылыстарда (тұрғын үйлерден басқа) кез келген қабатта бір мезгілде 10 немесе одан астам адам болған жағдайда, адамдарды қауіпсіз эвакуациялауды жүргізу, өртке қарсы қызметті шақыру және өрт сөндіру бөлімшелері келгенге дейін өрт сөндіруді ұйымдастыру бойынша ұйым жұмыскерлерінің іс-қимыл жасау тәртібін қамтитын, өрт шығу кезінде адамдарды эвакуациялау жоспары әзірленеді және ғимараттың
әр қабатында, қабаттан эвакуациялық шығу жолдарында дәліздің ұзындығы бойымен 20 м сайын, одан аспайтын қашықтықта ілінеді.

2-21. Адамдардың тұруына арналған ғимараттарда, сондай-ақ адамдар жаппай келетін ғимараттарда (құрылыстарда) өрт кезінде электр энергиясын өшірген жағдайда, кезекші персонал жұмысқа қабілетті жай-күйдегі электр фонарьларымен қамтамасыз етіледі. Фонарьлар санын ұйым басшысы объектінің ерекшеліктеріне байланысты, бірақ әрбір кезекшіге кемінде
1 фонарьдан анықтайды.

2-22. Адамдар тәулік бойы болатын ғимараттар (мектеп-интернаттар, қарттар мен мүгедектер үйлері, балалар үйлері, ауруханалар) үшін әзірленген өрт қауіпсіздігі шаралары туралы нұсқаулықта адамдарды өздігінен эвакуациялау, сондай-ақ ұйым персоналының өздігінен эвакуациялануға қабілетсіз адамдарды тәуліктің жарық және қараңғы уақыттарында эвакуациялау нұсқалары қамтылады.

2-23. Мектеп-интернаттардың, қарттар мен мүгедектер үйлерінің, балалар үйлерінің және ауруханалардың басшылары:

1) күн сайын өртке қарсы қызмет белгілеген уақытта шығу ауданында объект орналасқан өрт сөндіру бөліміне әрбір объектідегі адам саны туралы ақпаратты хабарлайды;

2) жарты жылда кемінде бір рет ғимараттың өртке қарсы қорғау жүйесінің барлық элементтерінің жұмысқа қабілеттілігін тексерумен қатар, персоналдың өрт кезіндегі іс-қимылдары бойынша оқу-жаттығулар өткізуді қамтамасыз етеді.

2-24. Белгіленген тәртіппен әзірленген және бекітілген жобалау-сметалық құжаттамасыз ғимараттар мен құрылыстардың функционалдық мақсатын өзгертуге, оларға күрделі жөндеу, техникалық қайта жарақтау, реконструкциялау және қайта жоспарлау жүргізуге жол берілмейді.

2-25. Ғимараттар мен үй-жайларды жалға алған кезде жалдаушылар, егер жалға алу шартында өзгеше айтылмаса, осы Қағидалардың ғимараттардың осы типіне арналған талаптарын орындайды.

2-26. Барлық өндірістік және қойма үй-жайлары үшін, сондай-ақ сыртқы технологиялық қондырғылар үшін жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі санаттары, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Энергетика министрінің 2015 жылғы
20 наурыздағы № 230 бұйрығымен бекітілген (Нормативтік құқықтық актілердің мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 10851 болып тіркелген) Электр қондырғыларын орнату қағидаларының (бұдан әрі – № 230 бұйрық) талаптарына сәйкес аймақтардың кластары анықталып, үй-жайлардың есіктерінде тиісті белгілермен белгіленеді.

Өрт қауіптілігі жоғары жабдықтың жанында қауіпсіздік белгілері орнатылады.

Өндіріс процестерінде жарылыс-өрт қауіптілігі көрсеткіштері зерттелмеген заттар мен материалдарды қолдануға, сондай-ақ оларды басқа заттармен және материалдармен бірге сақтауға жол берілмейді.

2-27. Ғимараттар мен құрылыстар олардың пайдаланылу циклінің барлық кезеңдерінде өртке қарсы қызметті шақыру үшін байланыс құралдарымен, жарамды бастапқы өрт сөндіру құралдарымен қамтамасыз етіледі. Объектілерді бастапқы өрт сөндіру құралдарымен қамтамасыз ету нормалары осы Қағидаларға 1-6-қосымшада келтірілген.

Бастапқы өрт сөндіру құралдарын, байланыс құралдарын, сондай-ақ өрт сөндіру автоматикасы жүйелерін орналастыру орындары көрсетілген құралдарды көзбен көру қиындық келтірсе, тиісті өрт қауіпсіздігі белгілерімен белгіленеді.

2-28. Есіктердің өздігінен жабылуына арналған құрылғылар жарамды күйде ұсталады.

Өртке қарсы есіктер мен түтіннен құрылғылардың (шымылдықтардың, экрандардың, перделердің) еркін жабылуына кедергі келтіретін қандай да бір құралды орнатуға жол берілмейді.

2-29. Өрттің шығуына әкелуі мүмкін ақаулары бар жабдықта, қондырғылар мен станоктарда, сондай-ақ температураның, қысымның тиісті режимдерін және қауіпсіздік шарттарымен регламенттелген басқа да параметрлерді бақылауды қамтамасыз ететін бақылау-өлшеу аспаптары мен технологиялық автоматика өшірілген кезде жұмыстарды жүргізуге жол берілмейді.

2-30. Конструкциялар мен олардың әрленуінің қажетті отқа төзімділігін қамтамасыз ету және өрт қауіптілігін төмендету үшін оттан қорғау құралдарын қолдануға жол беріледі.

Отқа төзімділіктің барлық дәрежесіндегі ғимараттарда (отқа төзімділіктің
V дәрежесін қоспағанда) шатыр жабындарының тіреуіші мен жанғыш материалдардан жасалған қоршауы оттан қорғағышпен өңделуі тиіс.

Оттан қорғау құрамдарын (сіңіргіштерін) жағу жұмыстарын жүргізу оттан қорғау құралына арналған техникалық құжаттаманың талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

2-31. Ұйым басшысы оттан қорғайтын тозаңды құрамдардың, оттан қорғау майларының, сылақтың, құрылыс конструкцияларының плиталармен, табақты және басқа да оттан қорғау материалдарымен қаптамалардың, жанғыш өңдеу және жылуды оқшаулау материалдарының, ауа өткізгіштердің, жабдық пен эстакадалардың металл тіректерінің зақымдануларын жоюды қамтамасыз етеді, сондай-ақ дайындаушы зауыттың нұсқаулығына сәйкес оттан қорғау өңдеуінің (сіңіргішінің) жай-күйін тексеруді жүзеге асырады.

Оттан қорғау өңдеуінің (сіңіргішінің) жай-күйі техникалық құжаттамада көрсетілген мерзімдерде немесе жылына кемінде бір рет сынақ хаттамасы толтырылып тексеріледі.

2-32. Өртке қарсы тосқауылдардың әртүрлі инженерлік және технологиялық коммуникациялармен (оның ішінде электр сымдарымен және кабельдермен) қиылысқан жерлерінде пайда болған ойықтар мен саңылаулар қажетті отқа төзімділік шегі мен түтін-газ өткізбеуді қамтамасыз ететін жанбайтын материалдармен бітеледі.

2-33. Ұйымдардың ғимараттары мен құрылыстарында (жеке тұрғын үйлерді қоспағанда):

1) жобалау нормаларында көзделген жағдайлардан басқа, жертөлелер мен цокольдік қабаттарда тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды,
оқ-дәрілерді, жарылғыш заттарды, пиротехникалық бұйымдарды, жанғыш газы бар баллондарды, аэрозоль орамасындағы тауарларды, целлулоидты және басқа да жарылыс-өрт қаупі бар заттар мен материалдарды сақтауға және қолдануға;

2) шатырларды, техникалық қабаттарды, желдету камераларын және басқа да техникалық үй-жайларды өндірістік учаскелер, шеберханалар ұйымдастыру үшін, сондай-ақ өнімді, жабдықты, жиһаз бен басқа да заттарды сақтау үшін пайдалануға;

3) лифт холдарында қоймалар, дүңгіршектер, шағын дүкендер  және басқа да осындай үй-жайларды орналастыруға және пайдалануға, сондай-ақ жанғыш материалдарды сақтауға;

4) қабаттардағы дәліздерден, холдардан, фойеден, тамбурлардан және баспалдақ алаңдарынан эвакуациялық шығу жолдарының жобада көзделген есіктерін, эвакуациялау жолдарында өрттің қауіпті факторларының таралуына кедергі келтіретін басқа да есіктерді алып тастауға;

5) нәтижесінде адамдарды қауіпсіз эвакуациялау жағдайлары нашарлайтын, өрт сөндіргіштерге, өрт крандарына және басқа да өрт қауіпсіздігі құралдарына қол жеткізу шектелетін немесе автоматты өртке қарсы қорғау жүйелерінің (автоматты өрт сигнализациясының, стационарлық автоматты өрт сөндіру қондырғыларының, түтін жою жүйелерінің, құлақтандыру және эвакуациялауды басқару жүйелерінің) әрекет ету аймағы азаятын көлемдік-жоспарлау шешімдерін өзгертуді жүргізуге;

6) балкондар мен лоджияларда есіктерді, люктерді, жанама секцияларға өтетін жерлерді және эвакуациялау сатыларына шығу жолдарын жиһазбен, жабдықпен немесе басқа да заттармен үйіп тастауға, балкон араларындағы сатыларды демонтаждауға, сондай-ақ пәтерлердің балкондары мен лоджияларындағы люктерді дәнекерлеуге;

7) тез тұтанғыш және жанғыш сұйықтықтарды қолдана отырып,
үй-жайларды жинауға және киім-кешекті жууға, сондай-ақ қатып қалған құбырларды дәнекерлеу лампаларымен және ашық отты қолданатын басқа да тәсілдермен жылытуға;

8) май сіңген сүрткіш материалды жинамай қалдыруға;

9) ғимараттың барлық қабаттарының терезелерінде және жертөлелердің терезелеріндегі шұңқыршаларда (қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін түзеу және арнайы мекемелердің, мекемелердің қоймаларының, кассаларының, қару-жарақ бөлмелерінің, құпия бөлімдерінің, прекурсорларды сақтау және олардың айналымы үй-жайларын қоспағанда) торларды орнатуға;

10) балкондарды, лоджияларды және түтінденбейтін баспалдақ алаңдарына  апаратын галереяларды шынылауға;

11) баспалдақ алаңдары мен дәліздерде қоймалар (қосалқы үй-жайлар) орнатуға, сондай-ақ баспалдақ сатыларының астында және баспалдақ алаңдарында заттарды, жиһаз бен басқа да жанғыш материалдарды сақтауға жол берілмейді. Бірінші және цокольдік қабаттардың баспалдақ сатыларының астында орталық жылу беруді басқару тораптарына, су өлшеу тораптарына және жанбайтын материалдардан жасалған қалқалармен қоршалған электр қалқандарына арналған үй-жайларды ғана орналастыруға жол беріледі;

12) ғимараттардың өндірістік және қойма үй-жайларында (отқа төзімділігі V дәрежелі ғимараттардан басқа) антресольдарды, қалқаларды, тұрмыстық қызмет көрсету орындарын, қоймаларды, шағын кеңселерді және жанғыш материалдардан салынған басқа да кіріктірілген үй-жайларды орналастыруға;

13) жеке қорғау құралдарын орнату және құтқару құрылғыларын бекіту орындарына өту жолдарын үйіп тастауға және жабуға жол берілмейді.

2-34. Ғимараттар мен құрылыстардың шатырларындағы сыртқы өрт сөндіру сатылары мен қоршаулары жарамды күйде күтіп-ұсталады және оларда бес жылда кемінде бер рет «Металл құрылыс конструкциялары. Сыртқы стационарлық өрт сөндіру сатылары мен шатыр қоршаулары. Жалпы техникалық шарттар» ҚР СТ 2218-2012 талаптарына сәйкес пайдалану сынақтары жүргізіледі.

2-35. Бір мезгілде 50-ден астам адамның болуына арналған үй-жайларда, сондай-ақ бір мезгілде 15-тен астам адамның болуына арналған жертөле мен цокольдік қабаттардың үй-жайларында кемінде екі эвакуациялық шығу жолы көзделеді.

Отқа төзімділігі IV және V деңгейдегі ғимараттар мен құрылыстарда
бір мезгілде 50 және одан астам адамның бірінші қабаттағы үй-жайларға ғана болуына жол беріледі.

2-36. Шатыр үй-жайларының, сондай-ақ технология шарттары бойынша адамдардың тұрақты болуы талап етілмейтін техникалық қабаттар мен жертөлелердің есіктері мен люктері құлыпталады. Көрсетілген үй-жайлардың есіктері мен люктеріне кілттердің сақталатын орны туралы ақпарат ілінеді.

Ғимараттардың, құрылыстар мен құрылымдардың жертөлесі және цокольдік қабаттарының терезе ойықтарының шұңқыршалары қоқыстан және басқа заттардан уақтылы тазартылады. Терезелердегі тиектер ішінен кілтсіз ашылады.

2-37. Пайдаланылған сүртетін материалдар қақпақпен жабылатын, жанбайтын материалдан жасалған контейнерлерге жиналады. Жұмыс ауысымы аяқталғаннан кейін көрсетілген контейнерлердің ішіндегісі ғимараттардан тыс шығарылады.

2-38. Майлармен, лактармен, бояулармен және басқа да тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтармен жұмыс істейтін адамдардың арнайы киімі осы мақсатқа арнайы бөлінген орындарда орнатылған металл шкафтарда ілінген күйінде сақталады.

2-39. Биіктігі 1 қабаттан жоғары витраждары бар ғимараттарда әрбір қабаттың деңгейіндегі витраждарда орнатылған түтін өткізбейтін, жанбайтын диафрагмалардың конструкцияларын бұзуға жол берілмейді.

2-40. Эвакуациялық жолдар мен шығу жолдарын пайдалану кезінде жобалау шешімдерін және стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттардың, сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы құжаттардың (оның ішінде эвакуациялық жолдар мен шығу жолдарын жарықтандыру, олардың саны, өлшемдері және көлемдік-жоспарлау шешімдері бойынша, сондай-ақ эвакуациялау жолдарында өрт қауіпсіздігі белгілерінің болуы бойынша) талаптарын сақтау қамтамасыз етіледі.

2-41. Ашылу бағыты нормаланбайтын мынадай:

1) Ф1.3 және Ф1.4 сыныпты үй-жайлардың;

2) А және Б үй-жайларынан басқа, бір мезгілде 15-тен аспайтын адам болатын үй-жайлардың;

3) ауданы 200 м2 аспайтын қоймалардың;

4) санитарлық тораптардың;

5) 3-типтік баспалдақ алаңдарына шығу жолдарының есіктерінен басқа, эвакуациялау жолдарындағы есіктер ғимараттан шығу бағытына қарай ашылады.

2-42. Эвакуациялық шығу жолдарының есіктеріндегі тиектер Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленетін жағдайларды қоспағанда, оларды ішінен кілтсіз еркін ашу мүмкіндігін қамтамасыз етеді.

2-43. Автономды қоректендірілетін және эвакуациялау жолдарында қолданылатын электр желісінен қосылатын «Шығу», «Эвакуациялық (қосалқы) шығу», «Эвакуациялық шығу есігі» деген көлемді жарықтандырылған өрт қауіпсіздігі белгілері жарық индикациясы қосылып, жарамды күйде
күтіп-ұсталады.

Эвакуациялық жарықтандыру жұмыс істейтін жарықтандырудың электрмен қоректендіргіші тоқтаған кезде автоматты қосумен қамтамасыз етіледі.

2-44. Эвакуациялық жолдар мен шығу жолдарын пайдалану кезінде:

1) эвакуациялық жолдар мен шығуларды (оның ішінде өтетін жерлерді, дәліздерді, тамбурларды, галереяларды, лифт холдарын, баспалдақ алаңдарын, баспалдақ сатыларын, есіктерді, эвакуациялық люктерді) түрлі материалдармен, бұйымдармен, жабдықпен, өндірістік қалдықтармен, қоқыспен және басқа да заттармен үйіп тастауға, сондай-ақ эвакуациялық шығу есіктерін бекітіп тастауға;

2) шығу тамбурларында (пәтерлер мен жеке тұрғын үйлерді қоспағанда) киім кептіргіштер мен ілгіштерді, гардеробтарды орналастыруға, сондай-ақ керек-жарақтар мен материалдарды (оның ішінде уақытша) сақтауға;

3) эвакуациялау жолдарында табалдырықтарды (есіктердің ойықтарындағы табалдырықтардан басқа) орнатуға, ішкі жағынан қолмен ашу және ашық күйінде бұғаттау мүмкіндігі жоқ қозғалмалы және көтеріліп-түсірілетін есіктер мен қақпаларды, айналатын есіктер мен турникеттерді, сондай-ақ басқа (қайталайтын) эвакуациялау жолдары болмаған кезде немесе көрсетілген құрылғыларды қолмен ашуға және ашық күйінде бұғаттауға мүмкіндік беретін техникалық шешімдер болмаған кезде адамдарды еркін эвакуациялауға кедергі келтіретін басқа да құрылғыларды орнатуға жол берілмейді. Құрылғыларды автоматты немесе қашықтықтан ашу және бұғаттау тәсілін қолмен басқарылатын тәсілге қосымша қолдануға жол беріледі;

4) отқа төзімділігі V дәрежедегі ғимараттардан басқа, эвакуациялау жолдарындағы едендерді, қабырғалар мен төбелерді өңдеу, қаптау және бояу үшін өрт қауіптілігі сыныбына сәйкес келмейтін жанғыш материалдарды қолдануға;

5) баспалдақ алаңдарының, дәліздердің, холдар мен тамбурлардың өздігінен жабылатын есіктерін ашық күйінде бекітуге, сондай-ақ оларды алып тастауға;

6) түтінденбейтін баспалдақ алаңдарындағы ауа аймақтарының терезе жапқыштарын шынылауға немесе жабуға;

7) есіктер мен фрамугаларды шынылауда қиыстырылған шыныны жай шынымен ауыстыруға жол берілмейді.

2-45. Үй-жайдың технологиялық, көрме және басқа жабдығын орналастырған кезде жобалау нормаларына сәйкес баспалдақ алаңдарына және басқа да эвакуациялау жолдарына өтетін эвакуациялық өту жолдары қамтамасыз етіледі.

2-46. Адамдар жаппай келетін үй-жайларда кілемдер, кілем төсемшелері және өзге де еден жабындары еденге берік бекітіледі.

2-47. Адамдардың тұруына арналған ғимараттардың ішінде орналастырылатын газ баллон қондырғыларын орналастыру және пайдалану
Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің 2017 жылғы 9 қазандағы
№ 673 бұйрығымен бекітілген Газбен жабдықтау жүйелері объектілерінің қауіпсіздігі жөніндегі талаптарға (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 15986 болып тіркелген) сәйкес жүзеге асырылады.

2-48. Тұрмыстық газ аспаптарын пайдалану кезінде жиһазды және басқа жанғыш материалдарды орналастыру жақын жердегі вертикаль қабатқа дейін көлденеңінен кемінде 0,2 м және осы бұйымдарға жақын жерде ілінген көлденең қабаттың үстіне дейін тігінен кемінде 0,7 м қашықтықта жүзеге асырылады.

2-49. Тұрмыстық газ аспаптарын (оның ішінде асхана плиталарын, су жылытатын қазандарды, газ мұнараларын) газбен жабдықтауға арналған газ баллондары (жұмыс және қосалқы) ғимараттардан тыс жапсарлас салынған үйлерде немесе ғимаратқа, цокольдік және жертөле қабаттарына кіретін жерлерден кемінде 5 м қашықтықтағы қабырғаның тұйық аралық қабырғасында жанбайтын материалдардан жасалған шкафтарда орналастырылады.

Газ баллондарына арналған жапсарлас салынған құрылыстар мен шкафтар құлыпталады және желдету үшін жалюзимен, сондай-ақ «Отқа қауіпті. Газы бар баллондар» деген ескерту жазуымен қамтамасыз етіледі.

2-50. Ғимараттар мен құрылыстардағы қоқыс өткізгіштер жобада көзделген клапандармен қамтамасыз етіледі. Клапандар жабық күйде болады, жарамды етіп күтіп-ұсталады және ысырмасында нығыздағышпен қамтамасыз етіледі.

2-51. Қоқыс жинағыштар камераларының есіктері үнемі құлыптаулы ұсталады.

2-52. Ғимараттар мен жерүсті құрылыстарындағы лифтілер мен көтергіштер (өрт лифтілерін қоспағанда) өрт шыққан кезде негізгі отырғызу қабатына автоматты түрде түсіріледі, ал жерасты құрылыстарында – жоғарғы қабатқа көтеріледі және тоқтан ажыратылады.

2-53. Эскалаторлардың (траволаторлардың) жетектері өрт шыққан кезде автоматты түрде ажыратылады.

2-54. Ғимараттар мен құрылыстар, сондай-ақ сыртқы технологиялық қондырғылар жобада көзделген найзағайдан қорғаудың жарамды құрылғыларымен жабдықталады.

2-55. Найзағайдың және статикалық электр зарядтарының қайталайтын көріністерінен қорғау үшін технологиялық аппараттардың барлық металл конструкцияларында, резервуарларда, газ өткізгіштерде, мұнай өткізгіштерде, мұнай өнімдерін өткізгіштерде және тез тұтанатын немесе жанғыш сұйықтықтар, сондай-ақ жанғыш газдар айналатын, сақталатын немесе қайта өңделетін ғимараттардың ішінде және ашық кеңістікте орналасқан басқа да құрылғыларда қорғаныш жерге тұйықтағыш көзделеді.

2-56. Персоналды электр тогымен жарақаттанудан қорғауға арналған жерге тұйықтау құрылғыларын немесе найзағайдан қорғағышты статикалық электр зарядтарын бұру үшін пайдалануға жол беріледі.

2-57. Ғимараттарда, құрылыстарда орналастырылған технологиялық жабдық пен құбыржолдар, сондай-ақ сыртқы технологиялық қондырғылар мен эстакадалар № 230 бұйрықтың талаптарына сәйкес қорғаныш жерге тұйықтағышпен қамтамасыз етіледі.

Ғимараттар мен құрылыстардың технологиялық құбыржолдарын жерге тұйықтайтын (нөлдейтін) өткізгіштер ретінде пайдалануға жол берілмейді.

2-58. Металл эстакадалар және оларға төселген металл құбыржолдар эстакаданың басында және соңында, сондай-ақ олардың ұзындығы бойымен кемінде 300 м сайын өзара және қорғаныш жерге тұйықтау құрылғыларымен жалғанады.

2-59. Ток бұрғыштар өзара, жерге тұйықтағыш құрылғылармен және технологиялық аппараттармен дәнекерлеу арқылы жалғанады.

2-60. Технологиялық процестерінде тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтар, сондай-ақ жанғыш бу мен газдар айналатын өнеркәсіптік кәсіпорындардың кәріз желісі гидравликалық ысырмалармен қамтамасыз етіледі. Әрбір гидравликалық ысырмадағы сұйықтық қабатының биіктігі кемінде 0,25 м етіп қабылданады. Гидравликалық ысырмалардың конструкциясы оларды мезгіл-мезгіл тазарту мүмкіндігімен қамтамасыз етіледі.

2-61. Тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтар қолданылатын ғимараттар мен құрылыстардың нөсер, өндірістік және біріктірілген кәріз жүйелерінің құбыржолдары арқылы жалынның таралуын болдырмайтын гидравликалық ысырмалар (сифондар) үнемі жарамды күйде күтіп-ұсталады.

Гидравликалық ысырмалары ақаулы немесе дұрыс орындалмаған кәріз жүйелерін пайдалануға жол берілмейді.

2-62. Технологиялық процестерінде тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтар, сондай-ақ жанғыш булар мен газдар айналатын кәсіпорындардың өндірістік және біріктірілген кәріз жүйелері бүкіл ұзындығы бойымен жабық күйде ұсталады.

Кәріздерді байқайтын құдықтар қақпақтармен жабылады және
0,1 м қабат құм төгіледі.

2-63. Аумағында ғимараттар, құрылыстар және (немесе) жарылыс-өрт және өрт қауіптілігі бойынша АН, БН және ВН санаттарындағы сыртқы технологиялық қондырғылар орналасқан кәсіпорындардың өндірістік және біріктірілген кәріз жүйелеріне жинау кезіндегі өндірістік ағынды судың температурасы 40оС-ден аспауы тиіс.

Тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды кәріз жүйелеріне (оның ішінде авария кезінде) ағызуға жол берілмейді.

2-64. Құрылыс, күрделі жөндеу, реконструкциялау және (немесе) техникалық қайта жарақтау аяқталғаннан кейін пайдалануға берілетін объектілерде тұрмыстық және өнеркәсіптік аспаптарға жағу үшін газ өткізетін құбыржолдар өрт кезінде үй-жайдағы ортаның температурасы 100оС-ге жеткен кезде, газ өткізгішті автоматты түрде жабатын жылу сезгіш ілгекті құрылғылармен (клапандармен) жабдықталады. Көрсетілген құрылғылар (клапандар) үй-жайда барынша ықтимал биіктікте, тікелей ажырату құрылғысының, газ есептегіштің және газ өткізгіштегі басқа да арматураның алдында орнатылады.

2-65. Жылу сезгіш ілгекті құрылғыларды (клапандарды):

1) отқа төзімділігі V дәрежелі ғимараттарда, сондай-ақ газ өткізгіштері ғимараттың шегінен тыс орналасқан және газ талдағыш немесе автоматты өрт сигнализациясы іске қосылған кезде газ өткізгішті жабатын электрмагниттік клапанмен жабдықталған ғимараттарда;

2) газ өткізгіштері электрмагниттік клапанмен жабдықталған, ал газ жағатын қондырғылары бар үй-жайлары автоматты өрт сөндіру қондырғыларымен қорғалған қауіпті өндірістік объектілердің ғимараттарында орнатпауға жол беріледі.

2-66. Газ баллондары сақталатын және пайдаланылатын ғимараттарға (оның ішінде жеке тұрғын үйлерге) немесе құрылыстарға кіретін жерде «От қаупі бар. Газы бар баллон» деген жазуы бар өрт қауіпсіздігінің ескерту белгілері орналастырылады.

2-67. Ұйым басшысы аммиакты салқындату қондырғыларының машина және аппараттар бөлімдерінің үй-жайларын жарылыс кезінде (оның ішінде оңай тасталатын конструкцияларды, сындырылатын панельдерді, арнайы шыныларды, терезе блоктарының ашылатын фрамугаларын) қираудан қорғауға арналған құрылғылардың жобалау-сметалық құжаттамаға сәйкес келуін және олардың үнемі жарамды күйде болуын қамтамасыз етеді.

Салқындату камераларының және салқындатқыш агрегаттардың
үй-жайларын тікелей мақсатынсыз пайдалануға жол берілмейді.

2-68. Ғимараттар мен құрылыстарда адамдар жаппай келетін
іс-шараларды (оның ішінде спорттық және мәдени-ойын-сауық іс-шараларын) өткізу уақытында аммиакты салқындату қондырғыларына техникалық қызмет көрсетуге және оларды жөндеуге жол берілмейді.

2-69. Салқындату камераларының өртке қарсы белдіктеріне ойықтар салуға, құбырлар өткізуге, бекіткіштер орнатуға, сондай-ақ оларды жанғыш материалдармен қаптауға жол берілмейді.

2-70. Салқындатқыш агрегаттарды салқындату камераларының тамбурларында орналастыруға жол берілмейді.

Тұздықпен салқындату камералары бар салқындатқыш қондырғыларды сыртқа қарай немесе басқа үй-жайлардан есіктермен бөлінген дәліз арқылы шығу жолы бар машина бөлімінде ғана орналастыруға жол беріледі.

2-71. Пайдалану және жөндеу процесінде жобада көзделген салқындату камераларының жанбайтын жылу оқшаулағышын жанатын жылу оқшаулағышпен ауыстыруға жол берілмейді.

2-72. Өрт сөндіру қондырғыларының қолмен қосу құрылғылары, өрт сөндіргіштердің бекіту-іске қосу құрылғысы және өрт шкафтарының есіктері пломбаланады.

2-73. Өрт шкафтары оларда өрт краны жабдығының жинағын және өрт сөндіргіштің өрт сөндіру заты зарядының массасы кемінде 5 кг кемінде екі қол өрт сөндіргішін, сондай-ақ адамдардың жеке қорғану және құтқару құралдарын орналастыру мүмкіндігімен кез келген үш нұсқада (аспалы, жапсарлас және кіріктіріле) орнатылады.»;

мынадай мазмұндағы 6-1, 6-2, 6-3, 6-4, 6-5, 6-6, 6-7, 6-8, 6-9, 6-10, 6-11,
6-12-тармақтармен толықтырылсын:

«6-1. Үй-жайлардағы электр қондырғылары мен электр аспаптары жұмыс уақыты (ауысымы) аяқталғаннан кейін тоқсыздандырылады.

Авариялық жарық түсіру, өрт сөндіру және өртке қарсы сумен жабдықтау қондырғылары, өрт және күзет-өрт сигнализациясы кернеуде қосулы болады. Басқа электр қондырғылары мен электр техникалық бұйымдарды (оның ішінде тұрғын үй-жайларда), егер бұл олардың функционалдық мақсаты мен негіздеме және (немесе) пайдалану жөніндегі нұсқаулық талаптарында көзделсе, кернеуде қалдыруға жол беріледі.

6-2. Жанғыш шатырлардың, қалқалардың, сондай-ақ жанғыш заттардың, материалдар мен бұйымдардың ашық қоймаларының (қатарлардың, шөмелелердің) үстінде электр сымдарының әуе желілерін төсеуге және пайдалануға жол берілмейді.

6-3. Электр қозғалтқыштары, шырағдандар, өткізгіштер, тарату құрылғылары жанғыш тозаңнан айына кемінде екі рет, ал шаң көп бөлінетін
үй-жайларда айына кемінде төрт рет тазартылады.

6-4. Электр қондырғыларын пайдалану кезінде:

1) дайындаушы кәсіпорынның нұсқаулығында баяндалған қауіпсіздік талаптары бұзылған электр желілері мен электр энергиясын қабылдағыштарды, өрттің шығуына (ұшқындауға, қысқа тұйықталуға, кабельдер мен сымдардың оқшаулағышының шамадан тыс қызуына, автоматты басқару, аварияға қарсы және өртке қарсы қорғау жүйелерінің істен шығуына) әкелуі мүмкін ақаулары бар электр қабылдағыштарын пайдалануға, сондай-ақ оқшаулағышы зақымданған немесе қорғағыш қасиеттері жойылған электр сымдары мен кабельдерін пайдалануға;

2) зақымданған және бекітілмеген розеткаларды, ажыратқыштарды, басқа электр қондырғылары бұйымдарын пайдалануға;

3) конструкциясында көзделген жылу реттегіштер болмаған немесе ақау болған кезде электр қыздырғыш аспаптарын қолдануға;

4) электр шамдары мен шырағдандарды қағазбен, матамен және басқа жанғыш материалдармен орауға, сондай-ақ шырағданның конструкциясында көзделген қалпақтары (шашыратқыштары) және қорғаныш торлары алынып қалған шырағдандарды пайдалануға;

5) электр үтіктерді, электр плиткаларын, электр шәйнектерін және басқа электр қыздыру аспаптарын дайындаушы кәсіпорынның нұсқаулығында көзделген болса, өрттің шығу қаупін болдырмайтын арнайы тұғырықтарсыз (қоректендіру цокольдерінсіз, қыздырғыш дөңгелектерсіз) пайдалануға;

6) барлық жарылыс-өрт қаупі және өрт қаупі бар үй-жайларда электр қыздыру аспаптарын қолдануға;

7) стандартты емес (қолдан жасалған) электр қыздыру аспаптарын қолдануға, калибрленбеген балқығыш ендірмелерді және шамадан тыс жүктеме мен қысқа тұйықталудан қорғайтын қолдан жасалған басқа аппараттарды пайдалануға;

8) электр қалқандарының, электр қозғалтқыштарының және іске қосу аппаратурасының жанында жанғыш (оның ішінде тез тұтанатын) заттар мен материалдарды орналастыруға (жинауға);

9) жарылыс қаупі және өрт қаупі бар аймақтарда дайындаушы зауыттың жарылыстан және (немесе) өрттен қорғау деңгейі мен түрінің белгіленімі жоқ электр жабдығын қолдануға;

10) электр сымдары мен кабельдерінің жалғамалары мен ұштарын оқшаулаусыз қалдыруға жол берілмейді.

6-5. Стационарлық жабдықтың, күштік және жарықтандыру желісінің электр сымдарының жай-күйін тексеру, сымдардың, кабельдер мен жерге тұйықтау құрылғыларының оқшаулағышының кернеуін сынау және өлшеу пайдалануға беру кезінде, одан әрі график бойынша, бірақ үш жылда кемінде бір рет жүргізіледі. Өлшеулердің нәтижелері актімен (хаттамамен) ресімделеді.

6-6. Софиттерді орнату және пайдалану кезінде бекіткіш конструкциялар мен жарық ұстайтын және шағылыстыратын экрандар ретінде жанғыш материалдарды пайдалануға жол берілмейді.

Прожекторлар мен софиттер жанғыш конструкциялар мен материалдардан кемінде 0,5 м, ал линзалық прожекторлар кемінде 2 м қашықтықта орналастырылады.

Прожекторлар мен софиттерге арналған жарық сүзгіштер жанбайтын материалдардан дайындалады.

6-7. Жабық тарату құрылғыларының үй-жайлары мен дәліздерінде сақтауға арналған үй-жайларды орналастыруға, сондай-ақ электр техникалық жабдықты, қосалқы бөлшектерді, жанғыш сұйықтықтары бар сыйымдылықтарды және әртүрлі газдары бар баллондарды сақтауға жол берілмейді.

6-8. Кабельдік құрылыстардың секциялық қалқаларының есіктері өздігінен жабылатындай, ғимараттан эвакуациялау жолына қарай ашылатындай етіп көзделеді және ысырмаларында нығыздағыштармен қамтамасыз етіледі.

Кабельдік құрылыстарды пайдалану кезінде көрсетілген есіктер жабық күйінде болады және бекітіледі.

Кабельдік үй-жайлардың желдету жағдайы бойынша егер өздігінен жабылатын есіктердің жабылуы үшін өрт кезінде құрылыстың тиісті бөлігінде өрт сигнализациясы импульсінен іске қосылатын автоматты құрылғылар қолданылатын болса, оларды ашық күйінде бекітуге жол беріледі.

6-9. Металл қораптарға төселген кабель желілері жанбайтын материалдармен нығыздалады, ал қораптың өзі мынадай жерлерде:

1) басқа кабельдік құрылыстарға кіретін жерде;

2) кабельдік қораптардың көлденең учаскелерінде әрбір 30 м сайын, сондай-ақ электр кабельдері бар басқа қораптарға тармақтарында;

3) кабельдік қораптардың тік учаскелерінде әрбір 20 м сайын отқа төзімділік шегі кемінде EI 45 қалқалармен бөлінеді.

Қалқалар арқылы өткен кезде жабындардың әрбір белгісінде осындай отқа төзімді нығыздағыштар қосымша жасалады.

Металл қораптарға төселген кабель желілерінің нығыздалған жерлері қораптардың сыртқы қабырғаларында қызыл жолақтармен белгіленеді. Қажет болған жағдайларда, қосымша түсіндірме жазбалар орындалады.

6-10. Төселетін кабельдер және металл қабаттардың металл қабықтарын қорғау үшін қолданылатын тоттануға қарсы жабындар жанбайтындай етіп көзделеді.

6-11. Май толтырылған кабельдерге май беруді (сіңіруді) қамтамасыз ететін құрылғылардың үй-жайларында осы қондырғыға қатысы жоқ жанғыш материалдар мен бұйымдарды сақтауға жол берілмейді.

6-12. Электр қондырғылар мен тұрмыстық электр аспаптарының ақаулары (кабельдер мен сымдардың оқшаулағышының шамадан тыс қызуы немесе зақымдануы, түтін шығуы, ұшқындауы) анықталған кезде олар дереу токтан ажыратылады. Оларды тек ақаулар жойылғаннан кейін ғана қайта қосуға жол беріледі.»;

мынадай мазмұндағы 14-1-тармақпен толықтырылсын:

«14-1. Жылыту пештері мен жүйелерінің түтін құбырлары, мұржалары және басқа элементтері тікелей жылу беру маусымының алдында, сондай-ақ жылу беру маусымы ішінде кемінде:

1) үш айда бір рет – жылыту пештері үшін;

2) екі айда бір рет – үздіксіз от жағылатын пештер мен ошақтар үшін тазартылады.

Түтін арналары өтетін шатырларда барлық түтін құбырлары мен қабырғалары әктеледі.

Асхана плиталары және үздіксіз (ұзақ мерзімді) от жағылатын басқа да пештер айына кемінде бір рет тазартылып тұрады.»;

мынадай мазмұндағы 17-1, 17-2, 17-3, 17-4, 17-5, 17-6, 17-7, 17-8, 17-9,17-10, 17-11, 17-12, 17-13, 17-14, 17-15, 17-16, 17-17, 17-18, 17-19,17-20-тармақтармен толықтырылсын:

«17-1. Сұйық отынмен жұмыс істейтін аппараттар авариялық төгілу кезінде отын багындағы бүкіл отын мөлшері сиятын металл науаға орнатылады. Көрсетілген науаға құм немесе басқа да жанбайтын адсорбент толтырылады.

17-2. Тұрғын үй-жайларда тұтану температурасы 61oС-ден төмен сұйық отынмен жұмыс істейтін жылу беру аппараттарын, сондай-ақ жылу беру жүйелерінде жылу тасымалдағыш ретінде ыстық сұйықтықтарды пайдалануға жол берілмейді.

17-3. Сұйық, қатты және газ тәрізді отынмен жұмыс істейтін жылу беру аппараттары ақаусыз есіктермен және жанғыш конструкциялардан нормаларда белгіленген өртке қарсы бөлгіштермен (жылжытқыштармен) қамтамасыз етіледі.

Жылыту қазандықтары мен жылу беру қондырғыларының әрбір форсункасының жанындағы отын құбырында кемінде екі вентиль орнатылады: біреуі – пештің оттығының жанында, екіншісі – отын салынған сыйымдылықтың жанында.

17-4. Елді мекендерде ұйымдарды және тұрғын үйлерді жылытуға арналған орталық қазандықтарды пайдалану кезінде:

1) сұйық отынды осы мақсаттарға арналмаған үй-жайларда сақтауға;

2) жабдықты пайдалану жөніндегі нұсқаулықтарда көзделмеген жанғыш заттарды (қатты, сұйық, газ тәрізді) отын ретінде қолдануға;

3) отын беру жүйелерінен сұйық отын аққан немесе газ шыққан кезде жылу бөлу қондырғыларын пайдалануға;

4) оттықтарды алдын ала үрлемей қондырғыны жағуға және форсункалар немесе газ жанарғылары жанбаған кезде отын беруге;

5) жылу беру қондырғылары конструкциясында көзделген бақылау және реттеу аспаптары болмаған, бұзылған немесе ажыратылған кезде жұмыс істеуге;

6) жанғыш материалдарды қазандықтарда немесе бу өткізгіштерде кептіруге жол берілмейді.

17-5. Пешпен жылытуды пайдалану кезінде:

  1. от жанып жатқан пешті қараусыз қалдыруға, сондай-ақ оларды қадағалауды балаларға тапсыруға;

2) жағу үшін дайындалған отынды, сондай-ақ басқа да жанғыш заттар мен материалдарды пештің алдындағы табаққа орналастыруға;

3) қатты отын жағылатын пештерді жағу үшін тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды қолдануға;

4) көмірге, коксқа және газға арналмаған пештерді осы отын түрлерімен жағуға;

5) үй-жайларда жиналыстар мен басқа да көпшілік іс-шаралар өткізу уақытында пештерді жағуға;

6) пештерді шамадан тыс қыздыруға;

7) жанғыш заттар мен материалдарды (аяқ киімді, киімді, ағашты) пештер мен түтіндіктердің бетінен 0,5 м кем қашықтықта кептіруге;

8) ысырмаларды (жаппаларды) жобалау нормаларында көзделген ойықтарсыз қолдануға;

9) желдету және газ арналарын түтіндіктер ретінде қолдануға;

10) ақаулары, сызаттары мен саңылаулары бар пештерді жағуға жол берілмейді.

17-6. Құрамында қыздырылған және бықсыған материалдар бар күл мен шлак оттықтан шығарылғаннан кейін өрттің шығу мүмкіндігін болдырмайтын, осы үшін арнайы бөлінген жерге шығарылады және оларға су құйылады.

17-7. Жанғыш заттарды, материалдарды, бұйымдар мен жабдықты пештердің оттықтарының саңылауларына дейін кемінде 1,25 м және пештердің басқа қыздырылатын бөліктеріне дейін кемінде 0,7 м қашықтықта орналастыруға жол берілмейді.

17-8. Қатты отынмен жұмыс істейтін қазандық қондырғыларының түтін құбырлары ұшқын сөндіргіштермен жабдықталады және осы бөлімнің талаптарына сәйкес күйеден тазартылады.

17-9. Отын (көмір) осы үшін арнайы бейімделген үй-жайларда немесе жанатын құрылыстардан 8 м алшақ орналасқан, арнайы бөлінген алаңдарда сақталады.

17-10. Зауытта дайындалған пештерді өнеркәсіптік кәсіпорындардың жатақханаларының, әкімшілік, қоғамдық және тұрмыстық ғимараттарының
үй-жайларында, тұрғын үйлерде орнатқан кезде осы өнім түрлерін өндіруші кәсіпорындардың нұсқаулығының талаптары, сондай-ақ жылу беру жүйелеріне қойылатын жобалау нормаларының талаптары орындалады.

17-11. Уақытша металл пештерді орнату кезінде мынадай өрт қауіпсіздігі талаптарын сақтау қамтамасыз етіледі:

1) металл пештер биіктігі кемінде 0,2 м табандармен қамтамасыз етіледі;

2) металл пештер кемінде мынадай қашықтықта орнатылады:

ағаш конструкциялардан, жиһаздан, тауарлардан, стеллаждардан, сөрелерден, сатушы үстелдерінен және басқа жабдықтардан – 1 м;

жанудан қорғалған конструкциялардан – 0,7 м;

оттық саңылауларынан бастап ағаш конструкциялар мен басқа жабдықтарға дейін – 1,25 м.

17-12. Металл мұржа терезе арқылы шығарылған кезде оған бөлгішті алмастыратын, мөлшері мұржаның үш диаметрінен кем болмайтын жабындық темірден жасалған қабат қойылады.

Мұржаның ұшы ғимарат қабырғасының сыртынан кемінде 0,7 м орнатылады, биіктігі 0,5 м келтеқұбырмен жоғары қарай бағытталады.

Жоғарғы қабаттың терезесінен шығарылған келтеқұбыр ернеуден кемінде 1 м шығып тұрады. Келтеқұбырға қақпақ орнатылады.

17-13. Желдету камералары, циклондар, сүзгілер, ауа өткізгіштер жанғыш шаңдардан, өндіріс қалдықтарынан және май тұнбаларынан тазартылады.

Тазарту кезеңділігі ерікті нысанда тиісті акт жасала отырып, Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің 2015 жылғы
9 желтоқсандағы № 758 бұйрығымен бекітілген «Желдету мен ауаны баптау жүйелеріне, оларды тазалау мен дезинфекциялауға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидаларында (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 12846 болып тіркелген) белгіленген мерзімдерде жүзеге асырылады.

7-14. Желдету және ауа баптау жүйелерін пайдалану кезінде:

1) желдету камераларының есіктерін ашық қалдыруға;

2) сору арналарын, саңылаулар мен торларды жабуға;

3) ауа өткізгіштерге газбен жылыту аспаптарын қосуға;

4) ауа өткізгіштерде жиналған май тұнбаларын, тозаңды немесе басқа жанғыш заттарды жағуға жол берілмейді.

17-15. Гидравликалық, құрғақ сүзгілер, тозаң ұстайтын және желдету (аспирациялау) жүйелерінің басқа құрылғылары ақау болған және ажыратылған кезде жарылыс қаупі және өрт қаупі бар өндірісі (қондырғылары) бар
үй-жайларда технологиялық жабдықтың жұмыс істеуіне жол берілмейді.

17-16. Жанғыш тозаңды, талшықты және қатты қоспалары бар басқа қалдықтарды кетіретін желдеткіштерге қатты заттардың түсіп кетуіне жол бермеу үшін олардың алдына – тас тұтқыштар, ал металл заттарды алып тастау үшін магниттік сепараторлар орнатылады.

17-17. Пневматикалық көліктің құбыржолдарында және жергілікті сору жүйелерінің ауа өткізгіштерінде кезеңдік қарап-тексеру, тексеру және өрт шыққан жағдайда оны сөндіру үшін тығыз жабылатын люктер көзделеді.

17-18. Байқап-қарау люктері бір-бірінен, сондай-ақ үштіктерде, бұрылыстарда, құбыржолдардың қабырғалар мен аражабындар арқылы өтетін жерлерінде 15 метрден аспайтындай етіп орналастырылады.

17-19. Машиналар мен агрегаттардың тозаңсыздандыру құрылғыларынан шығарылатын ауаны тазартуға арналған сүзгілер оқшауланған үй-жайларда орнатылады.

17-20. Жабдықтан шығарылатын тозаңды ауа қайта айналдыру кезінде сүзгілердің көмегімен екі сатылы тазартуға түседі.»;

мынадай мазмұндағы 19-1, 19-2, 19-3-тармақтармен толықтырылсын:

«19-1. Түтін арнасының конструкциясында оларды ауық-ауық күйеден тазарту үшін технологиялық ойықтар көзделеді.

19-2. Қатты отынмен жұмыс істейтін жылу бөлу аппараттары оттығының есігі астындағы жанғыш материалдардан жасалған еден оттық алдындағы металл қабатпен қорғалады, оның ұзын жағы пештің бойымен орналасады, ойықтарсыз өлшемі кемінде 0,5 х 0,7 м болады.

19-3. Жылу беру аппараттарының күл алғыштарын еден аралық кеңістікпен біріктіруге жол берілмейді.

Жылу беру аппараттарының күл алғыштарын жертөле және цокольдік
үй-жайлармен жанбайтын материалдардан жасалған арналардың көмегімен ғана қосуға жол беріледі.»;

мынадай мазмұндағы 20-1, 20-2, 20-3, 20-4-тармақтармен толықтырылсын:

«20-1. Әртүрлі мақсаттағы желдету жүйелерінің ауа өткізгіштерінің және ағынды-сорғы түтіннен желдету жүйелерінің және транзиттік арналарының (оның ішінде ауа өткізгіштердің, коллекторлардың, шахталардың) конструкциялары жанбайтын материалдардан отқа төзімді болып жасалады.

20-2. Қоршайтын құрылыс конструкцияларының желдету жүйелерінің отқа төзімді арналарымен және тіреулер (аспалар) конструкцияларымен қиысатын тораптары осындай арналар үшін қажетті шектерден кем болмайтын отқа төзімділік шегімен жасалады. Отқа төзімі ауа өткізгіштер конструкцияларының алмалы-салмалы жалғамаларын (оның ішінде фланецті) тығыздау үшін жанбайтын материалдарды ғана қолдануға жол беріледі.

20-3. Өртке қарсы қалыпты ашылатын клапандар автоматты және қашықтықтан басқарылатын жетектермен жабдықталады. Жылу сезгіш элементтерді осындай жетектердің құрамында тек қайталанатындар ретінде ғана пайдалану көзделеді.

Өртке қарсы қалыпты жабылатын және мұржа клапандары үшін жылу сезгіш элементтері бар жетектерді қолдануға жол берілмейді.

Түтін-газ өткізуге ең төменгі қажетті кедергі әртүрлі типтердегі өртке қарсы және мұржа клапандары конструкцияларының бір-біріне тығыз жанасуымен қамтамасыз етіледі.

20-4. Желдету, ауа баптау және түтіннен қорғау жүйелері параметрлерінің нақты мәндері (оның ішінде отқа төзімділік және түтін-газ өткізу кедергілерінің шектері) сынақ нәтижелері бойынша белгіленеді.»;

мынадай мазмұндағы 21-1-тармақпен толықтырылсын:

«21-1. Жылу беру аппараттарының жану өнімдері ғимараттар мен құрылыстардан осы мақсаттар үшін арнайы тағайындалған түтін арналары арқылы шығарылады. Түтін арналары ретінде желдету жүйесінің ауа өткізгіштерін пайдалануға жол берілмейді.»;

2-бөлімнің «Саяжай кооперативтерiн, бау-бақша серiктестiктерiн, ауылдық елдi мекендердiң аумақтарын ұстау тәртiбi» деген тарауының тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

«Саяжай кооперативтерiн, бау-бақша серiктестiктерiн, елдi мекендердiң аумақтарын ұстау тәртiбi»;

мынадай мазмұндағы 53-1, 53-2, 53-3, 53-4, 53-5, 53-6, 53-7, 53-8, 53-9,
53-10, 53-11, 53-12-тармақтармен толықтырылсын:

«53-1. Аумағында өртке қарсы қызмет бөлімшелері орналастырылмаған ауылдық жерлердегі елді мекендерде, бау-бақша серіктестіктерінде, саяжай бірлестіктерінде (серіктестіктерде, тұтыну кооперативтерінде, коммерциялық емес серіктестіктерде) жергілікті атқарушы органдар немесе азаматтардың көрсетілген коммерциялық емес бірлестіктерінің басқармалары осы үшін арнайы бөлінген жерде немесе ерікті өрт сөндіру құрамалары мүшелерінің жеке тұрғын үйлерінде (аула ішіндегі құрылыстарда) өрт сөндіру кезінде қолданылатын түтіктер мен оқпандардың жинағы бар өрт сөндіру мотопомпаларын, бастапқы өрт сөндіру құралдарын, механикаландырылмаған аспапты және өрт сөндіру құрал-сайманын сату және сақтау ұйымдастырылады.

Түтіктер мен оқпандардың қажетті жиынтығы бар өрт сөндіру мотопомпаларын өрт орнына жеткізуге жауапты адамдар тағайындалады.

Көрсетілген елді мекендер үй-жайлардың (учаскелердің) мынадай санының есебінен өрт сөндіру мотопомпаларымен қамтамасыз етіледі:

1) 300-ден аспайтын –тасымалданатын бір өрт сөндіру мотопомпасы;

2) 300-ден бастап 1 мыңға дейін –тіркемелі бір өрт сөндіру мотопомпасы;

3) 1 мыңнан артық – кемінде екі тіркемелі өрт сөндіру мотопомпасы.

53-2. Ауылдық елді мекендердің, бау-бақша серіктестіктерінің, саяжай кооперативтерінің, блок-контейнерлік ғимараттардың аумақтарында жергілікті атқарушы органдар және азаматтар бірлестіктерінің басқармалары өрт туралы адамдарды құлақтандыру үшін тиісінше дыбыстық сигнализация құралдарын орнатады, өрт сөндіру мақсаттары үшін су қорын сақтайды,
сондай-ақ өртке қарсы қызмет бөлімшелерін шақыру тәртібін белгілейді.

53-3. Жазғы кезеңде ауылдық елді мекендерде, бау-бақша серіктестіктерінде, саяжай кооперативтерінде және кәсіпорындарда  жергілікті атқарушы органдар, бау-бақша серіктестіктерінің, саяжай кооперативтерінің басқармалары, кәсіпорындардың басшылары тиісінше айрықша өртке қарсы режимді белгілейді және өрттің шығу қауіптілігін төмендету бойынша қосымша шараларды қабылдайды, өрт қаупі бар жұмыстарды жүргізу, алау жағу, автомотокөліктің орман алқаптарына кіруі бойынша шектеулер енгізеді, халықтың және ерікті өрт сөндіру құралымдары мүшелерінің күштерімен бастапқы өрт сөндіру құралдарымен елді мекендердің аумақтарын және олармен іргелес орман (дала) алқаптарын патрульдеуді, сондай-ақ өрт сөндіру мақсаттары үшін бейімделген техниканы ықтимал пайдалануға дайындықты ұйымдастырады.

53-4. Өртке қарсы үзіктер шектеріндегі елді мекендер мен ұйымдардың аймақтары жанғыш қалдықтардан, қоқыстан, ыдыстан, құрғақ шөптен және басқа да жанғыш материалдардан уақтылы тазартылады.

Шипажайлардың, демалыс үйлерінің және басқа да сауықтыру мекемелерінің (оның ішінде жазғы балалар саябақтарының, балалардың сауықтыру лагерьлерінің) аумақтары ғимараттардың (құрылыстардың) қабырғаларынан 15 м қашықтықта жанғыш шөгінділерден (құрғақ шөптен, мамықтан, жапырақтардан) тазартылады.

Өртке қарсы үзіктер шектерінде жанғыш материалдарды жинап қоюға, көлік тұрағына, ғимараттар мен құрылыстарды, оның ішінде уақытша құрылыстарды салуға (орнатуға) жол берілмейді.

53-5. Ғимараттарға, құрылыстарға, ашық қоймаларға, сыртқы өрт сөндіру сатыларына және өртке қарсы сумен жабдықтау көздеріне апаратын жолдар, өтетін жерлер мен кіреберістер жарамды күйде және өрт сөндіру техникасының өтуі үшін қолжетімді етіп ұсталады, ал қыста қардан тазартылады. Ортақ кеңістікпен (ауламен) біріктірілген тұрғын үйлер топтарының аумағына өту жолында шлагбаумдарды орнату кезінде персоналдың тәулік бойы кезекшілігімен тұрақты бекет ұйымдастырылады және шлагбаумдар оларды қолмен ашуға арналған құрылғымен қамтамасыз етіледі.

Жолдар мен өтетін жерлерді пайдалануға жауапты ұйым жөндеуге байланысты немесе өрт техникасының өтуіне кедергі келтіретін басқа себептер бойынша олардың жабылатындығы туралы шығу ауданында осы жолдар мен өтетін жерлер бар мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарына уақтылы хабарлайды.

Жолдар жабылған кезеңде тиісті орындарда айналып өту бағытын нұсқағыштар орнатылады немесе жолдардың немесе өтетін жерлердің жөнделетін учаскелері арқылы өткелдер салынады.

53-6. Ғимараттар мен құрылыстарға өтетін жолдарда және кіреберістерде өрт техникасының өтуіне кедергі келтіретін автокөлік тұрағына және оны қоюға, сондай-ақ өрт гидранттары құдықтарының қақпақтарында автокөлік тұрағына және оны қоюға жол берілмейді.

53-7. Аумақтардың, ғимараттар мен құрылыстардың жарылыс-өрт қаупі бар учаскелерінде ашық отты қолдануға және темекі шегуге жол берілмейді. Жарылыс-өрт қаупі бар объектілердің санатына жатпайтын аумақта, ғимараттар мен құрылыстарда темекі шегу үшін арнайы бөлінген орындар анықталады, олар «Темекі шегуге арналған орын» деген өрт қауіпсіздігі белгілерімен белгіленеді және өрт сөндіргішпен (көлемі кемінде 5 кг) және жанбайтын материалдардан жасалған қоқыс жәшігімен жабдықталады.

Өрт қауіпсіздігі белгілерін түрлі-түсті түспен бейнелеу және оларды орналастыру (орнату) орындары «Сигналдық түстер, қауіпсіздік белгілері және сигналдық белгілеулер. Жалпы техникалық шарттар мен қолдану тәртібі»
ҚР СТ Р МемСТ 12.4.026 және «Объектілерді қорғауға арналған өрт техникасы. Негізгі түрлері. Орналастыру және қызмет көрсету» ҚР СТ 1174 талаптарына сәйкес көзделеді.

53-8. Елді мекендер мен ұйымдардың аумағы тәуліктің қараңғы уақытында өрт гидранттарын, сыртқы өрт сатыларын және өрт сөндіру керек-жарақтарының орналасқан орнын, өрт су қоймаларының пирстарына, ғимараттар мен құрылыстарға кіретін кіреберістерді тез табу үшін сыртқы жарықтандырумен қамтамасыз етіледі.

Өрт қауіпсіздігі белгілерін түрлі-түсті түспен бейнелеу және оларды орналастыру (орнату) орындары «Сигналдық түстер, қауіпсіздік белгілері және сигналдық белгілеулер. Жалпы техникалық шарттар мен қолдану тәртібі»
ҚР СТ Р МемСТ 12.4.026 және «Объектілерді қорғауға арналған өрт техникасы. Негізгі түрлері. Орналастыру және қызмет көрсету» ҚР СТ 1174 талаптарына сәйкес көзделеді.

53-9. Ұйымдардың аумағында теміржол өткелдері тәуліктің кез келген уақытында өрт сөндіру автомобильдерінің теміржол төсемін кедергісіз кесіп өтуін қамтамасыз етеді.

53-10. Елді мекендердің (өнеркәсіптік кәсіпорындардың шектерінен тыс),
бау-бақша серіктестіктерінің және саяжай кооперативтерінің аумағында тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтары бар ыдысты, сондай-ақ сығылған және сұйытылған газдары бар баллондарды ашық жинауға (сақтауға) жол берілмейді.

53-11. Елді мекендер мен ұйымдардың аумағында жанғыш қалдықтардың үйінділерін жасауға жол берілмейді.

53-12. Ғимараттар мен құрылыстардың арасындағы өртке қарсы қашықтықтарды ағаш қатарларымен, кесілетін материалдармен, басқа материалдармен және жабдықпен үйіп тастауға, материалдарды, жабдық пен ыдыстарды жинау үшін, көлік қою үшін және ғимараттар мен құрылыстарды салу (орнату) үшін қолдануға жол берілмейді.»;

мынадай мазмұндағы 71-1, 71-2, 71-3-тармақтармен толықтырылсын:

«71-1. Алау жағу, қалдықтар мен ыдыстарды өртеу ғимараттар мен құрылыстардан кемінде 50 м қашықтықта жүзеге асырылады.

Қалдықтар мен ыдыстарды өртеу осы мақсатқа арнайы бөлінген жерлерде қызмет көрсетуші персоналдың бақылауымен жүргізіледі.

71-2. Ормандарда орналасқан шипажайлардың, демалыс үйлерінің және басқа да сауықтыру мекемелерінің (оның ішінде жазғы балалар саяжайларының, балалардың сауықтыру лагерьлерінің) аумағы периметрі бойымен орман өрттері кезінде ғимараттар мен құрылыстарға өрттің таралу мүмкіндігін болдырмайтын, ені кемінде 3 м минералдандырылған қорғау жолағымен қамтамасыз етіледі.

71-3. Орман алқаптарында орналасқан елді мекендер үшін жергілікті атқарушы органдар орман өрттері кезінде ғимараттар мен құрылыстарға өрттің таралу мүмкіндігін болдырмайтын іс-шаралар (өртке қарсы қорғау жолақтарын салу, жапырақты көшеттер отырғызу, жаз мезгілінде құрғақ өсімдіктерді және басқаларын тазалау) әзірлейді және орындайды.»;

91-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

«91. Мыналарға:

1) ғимаратты жанғыш материалдармен (сабанмен, жаңқамен, қамыспен, жоңқамен) жабуға;

2) балалар жұмыс iстейтiн ағаш ғимараттарда асханалар, кiр жуу орындарын орнатуға;

3) отқа төзімділігі IV және V дәрежелі ғимараттар мен құрылыстарда
50-ден астам баланы орналастыруға;

4) жазғы маусымда балалар жұмыс iстейтiн үй-жайларда пеш жағуға, керосиндi және электр қыздыру құралдарын қолдануға;

5) отшашулар өткізуге, пиротехникалық бұйымдарды пайдалануға жол берiлмейдi.»;

мынадай мазмұндағы 94-1, 94-2, 94-3-тармақтармен толықтырылсын:

«94-1. Балалар лагерінің басшысы өрт қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша ұйымдастырушылық-техникалық іс-шаралар жоспарын және лагердің (базаның) схемасын әзірлейді, онда барлық ғимараттар, адамдар тұратын жерлер (тұрғын үйлер, палаткалар және т.б.), шаруашылық мақсаттағы орындар, сыртқы өртке қарсы сумен жабдықтау көздері, автомобиль тұрақтары және т.б. көрсетіледі. Схема лагерьдің (базаның) аумағына кіретін жерде ілінеді.

94-2. Орман алқаптарында немесе оларға тікелей жақын орналасқан балалардың жазғы демалыс орындарының аумағында өрттің таралуына кедергі келтіретін іс-шаралар (орман алқабы жағынан қоршаудан периметрі бойымен ені кемінде 4 метр минералдандырылған өртке қарсы жолақтар) көзделеді.

94-3. Балалардың жазғы демалыс орындары мен сауықтыру лагерьлерінің аумағында палаткаларды (киіз үйлерді) орналастыру кезінде бір топтың
(1 немесе 2 қатар) орналасқан аумағының ауданы 800 шаршы метрден аспайтындай етіп қабылданады. Топтардың арасындағы қашықтық кемінде 15 метр, ал палаткалар (киіз үйлер) арасында кемінде 2,5 метр етіп қабылданады.»;

мынадай мазмұндағы 98-1-тармақпен толықтырылсын:  

«98-1. Ғимараттар мен құрылыстарда көпшілік қатысатын іс-шараларды (демалыс кештерін, дискотекаларды, жаңа жылдық және басқа да қойылымдарды) өрт қауіпсіздігін қамтамасыз етуге жауапты адам олардың өрт шыққан кезде адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі талаптарға сәйкестігін тексергеннен кейін ғана өткізуге жол беріледі.

Тексеру нәтижелері тексеру журналына енгізіледі және оған іс-шаралар өткізу кезінде өрт қауіпсіздігін қамтамасыз етуге жауапты адам немесе объект жетекшісі қол қояды. Тексеру журналының нысанын ұйым басшысы дербес айқындайды.»;

99-тармақтың 4) тармақшасы алып тасталсын;

112-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

«112. Сахналық қораптың ағаш конструкцияларына (желтартқыштарға, сахна төсемелерiне, аспалы көпiрлерге, жұмыс галереяларына) құрылыс процесінде антипирендер қанық сiңiрiледi.

Аталған конструкциялар, сондай-ақ жанғыш декорациялар, сахналық және көрмелiк безендiрулер, көрермендер және экспозиция залдарындағы,  фойелердегі, буфеттердегі перделер оттан қорғау құрамымен мезгіл-мезгіл өңделiп тұрады. Мекеме басшылары «Тоқыма материалдарының өрт қауіпсіздігі. Декоративті маталар. Тұтануға сынау әдістері және олардың жіктегіші» Р МемСТ 50810 талаптарына сәйкес тиісті сынақ хаттамасының болуын қамтамасыз етеді.»;

158, 159-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

«158. Бөлiнген аумақта дүңгiршектер, сондай-ақ ауданы 35 шаршы метрге дейiн қоса алғандағы бiр қабатты павильондар топ-тобымен орналастырылады. Бiр топта отқа төзiмдiлiгі І, ІІ, ІІІ, ІІІа дәрежелі 20-дан аспайтын немесе отқа төзімділігі ІІІб, ІV, IVa және V дәрежелі 10 дүңгіршек пен павильон орналастырылады.

Топтағы дүңгіршектер мен павильондардың арасындағы қашықтық нормаланбайды.

Топтар 10 контейнерден 1-типтік өртке қарсы қалқалармен бөліктерге бөлінуі тиіс.

159. Осы Қағидалардың 158-тармағында көрсетiлген топтар арасындағы, бөлек тұрған павильондар мен дүңгiршектер арасындағы қашықтық, сондай-ақ топтардан және бөлек тұрған павильондар мен дүңгiршектерден бастап басқа ғимараттар мен құрылыстарға дейінгі қашықтық осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес қабылданады.»;

160-тармақ алып тасталсын;

163-тармақ алып тасталсын;

286-тармақ алып тасталсын;

мынадай мазмұндағы 1098-1-тармақпен толықтырылсын:

«1098-1. Гараждар, бокстар және көлік құралдарын (жеке құралдардан басқа) ашық сақтау алаңшалары автотехниканы орналастыру схемаларымен жарақталады.»;

мынадай мазмұндағы 1099-1, 1099-2-тармақтармен толықтырылсын:

«1099-1. Сығымдалған табиғи газбен және сұйытылған мұнай газымен жұмыс істейтін қозғалтқыштары бар автомобильдерді басқа мақсаттағы ғимараттарға кіріктірілген және оларға жапсарлас, сондай-ақ жер деңгейінен төмен орналасқан жабық типтегі автотұрақтарға қоюға жол берілмейді.

1099-2. Паркингтерде (жабық үлгідегі автотұрақтарда) үй-жайларды
1-типтік тұйық өртке қарсы қалқалармен бөлген жағдайда өзге функционалдық мақсаттағы үй-жайларды (автожуу орындарынан, шаруашылық қоймаларынан, клиенттердің багажына арналған қоймалардан басқа) орнатуға және/немесе орналастыруға жол беріледі.

Жарылыс қаупі бар заттар мен материалдарды, тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтарды, майларды, жанғыш газдары бар баллондарды, қысымдағы баллондарды шаруашылық қоймаларында және клиенттердің багажына арналған қоймаларда сақтауға жол берілмейді.»;

1453-тармақ алып тасталсын;

мынадай мазмұндағы 13-бөліммен толықтырылсын:

«13-бөлім. Өртке қарсы сумен жабдықтау көздерін ұстау тәртібі

1619. Өртке қарсы табиғи және жасанды сумен жабдықтау көздері (оның ішінде өртке қарсы су құбыры, өрт сөндіру су қоймалары, өрт сөндіру мақсатына арналған суды сақтау сыйымдылықтары), сондай-ақ суды жинау үшін оларға кіреберістер тұрақты жарамды күйде күтіп-ұсталады.

1620. Өртке қарсы су құбыры желілерінің, өрт гидранттары мен өрт крандарының су жіберуі мен жұмыс қабілеттілігі жылына кемінде екі рет (көктемде және күзде) тексеріледі.

1621. Өрт гидранттары жарамды күйде ұсталады, ал қысқы уақытта жылы оралады және қар мен мұздан тазартылады.

1622. Өрт техникасының өртке қарсы сумен жабдықтау көздеріне жолдар мен кіреберістер арқылы өтуі жылдың кез келген мезгілінде қамтамасыз етіледі.

1623. Су құбыры желісінің учаскелері сөніп қалған, гидранттар бұзылған немесе желідегі қысым қажетті мөлшерден төмен азайған кезде су арнасының (елді мекендердің су құбыры желілері бойынша) диспетчері немесе өртке қарсы сумен жабдықтау үшін жауапты ұйымның (ұйымның немесе кәсіпорынның су құбыры желілері бойынша) тиісті лауазымды адамы бұл туралы мемлекеттік өртке қарсы қызмет органдарына хабарлайды.

1624. Өртке қарсы сумен жабдықтау көздерінің (оның ішінде өрт гидранттарының, өрт сөндіру су қоймаларының), өрт сөндіру машиналарын орнатуға арналған пирстардың орналасу орындары, өрт сөндіру машиналарын ғимараттар мен құрылыстардың өрт түтіктеріне қосу орындары, сондай-ақ қозғалысты олардың болатын жерлеріне бағыттау «Сигналдық түстер, қауіпсіздік белгілері және сигналдық белгілеулер. Жалпы техникалық шарттар мен қолдану тәртібі» ҚР СТ Р МемСТ 12.4.026 талаптарына сәйкес өрт қауіпсіздігі белгілерімен белгіленеді.

Жерасты өрт гидранты орналастырылған жердің жанында «ӨГ» әріптік индексі, нұсқағыштан бастап гидрантқа дейінгі қашықтық метрдегі цифрлық мәндермен жазылған жарықтандырылған немесе флуоресцентті нұсқағыш орнатылады.

Өрт сөндіру су қоймасында «ӨС» әріптік индексі, шаршы метрлердегі су қорының цифрлық мәндері және бір мезгілде су қоймасы алаңында қоюға болатын өрт сөндіру автомобильдерінің саны жазылған ұқсас нұсқағыш орнатылады.

1625. Ішкі өртке қарсы су құбыры жүйелерінің өрт крандары клапаны бар бұру тетігі үй-жайдың еденінің үстінен 1,35 ± 0,15 м биіктікте болатындай етіп орнатылады, түтіктермен және оқпандармен жабдықталады және пломбаланатын өрт шкафтарына салынады. Қосарланған өрт крандарын бірінің үстінен бірін орнатуға жол беріледі, бұл ретте екінші кран еденнен кемінде 1 метр биіктікте орнатылады.

Шкафтың есігінде «ӨК» әріптік индексі, жақын өрт сөндіру бөлімінің телефон нөмірі көрсетіледі.

Өрт түтіктері құрғақ, жақсы шиыршықталып және крандар мен оқпандарға жалғанып ұсталады.

1626. Сорғы станциясының үй-жайларында өртке қарсы сумен жабдықтаудың жалпы схемасы және сорғыларды байлау схемасы ілінеді.

Әрбір ысырмада және өрт сорғы-көтергіште олардың мақсаты көрсетіледі.

Сорғы-көтергіштерді қосу тәртібі техникалық нұсқаулықтарда анықталады.

1627. Өрт сорғыларының электр қозғалтқыштарын қоректендіру кәсіпорынның электрмен жабдықтауымен үздіксіз қамтамасыз етіледі.

1628. Сыртқы және ішкі өртке қарсы су құбырларының су өлшеу құрылғыларының суландыру желілерінде электр жетегі бар ысырмалар көзделеді, ысырмаларды ашу өрт шкафтарында орнатылған түймелерден жүргізіледі және өртке қарсы су құбырының сорғы-көтергіштері болған жағдайда, оларды іске қосуды бұғаттайды.

Су өлшеу құрылғыларының суландыру желілерінде орнатылған электр жетегі бар ысырмалардың жұмыс қабілеттілігі жылына кемінде екі рет, ал өрт сорғылары ай сайын тексеріледі.

1629. Объектінің аумағында немесе оған жақын жерде (200 м радиуста) табиғи немесе жасанды су көздері (өзендер, көлдер, бассейндер, градирнялар) болған кезде оларға жылдың кез келген уақытында өрт сөндіру автомобильдерін қою және су жинау үшін өлшемі кемінде 12 х 12 м қатты төсемі бар алаңдарымен (пирстарымен) кіреберістер салынады.

1630. Жасанды су қоймаларын, су көздеріне кіреберістер мен су жинағыш құрылғыларды үнемі әзірлікте ұстауды құрылыстардың иелері қамтамасыз етеді.

1631. Су арыны мұнаралары жылдың кез келген уақытында өрт техникасының су алуы үшін бейімделеді.

Өрт сөндіру мақсаттарына арналған су қорын шаруашылық және өндірістік қажеттіліктер үшін пайдалануға жол берілмейді.

1632. Өртке қарсы сумен жабдықтау жүйелерінің жабдығы (өрт гидранттары, өрт крандары, сумен және көбікпен өрт сөндіру, сондай-ақ су бүрку құбыр жүйелері) пайдалануға қабылдаудың алдында және жылына кемінде екі рет (көктемде және күзде) техникалық қарап-тексеріледі, су жіберу арқылы олардың жұмыс қабілеттілігі (су беруі) тексеріледі.

Техникалық қарап-тексеру:

1) механикалық зақымдардың (сызаттардың, жарықшақтардың және тағы басқаларының) бар-жоғын анықтау, лак-бояу жабынының тұтастығын айқындау мақсатында өрт кранын қарап-тексеруді;

2) жиынтықты тексеруді;

3) өрт түтігін кранға және оқпанға қосу сапасын және оларды алып-салудың жеңілдігін бақылауды;

4) өрт оқпанындағы резеңке төсемшелердің және крандағы, түтіктегі және құбырдың бағанындағы жалғама бастиектердің жай-күйін тексеруді;

5) кранның су беруіне гидравликалық сынақтарды жүргізуді және (немесе) құбырларға су беруді;

6) қысымды жоғарылататын сорғыны қосатын және (немесе) сыртқы және ішкі өртке қарсы су құбырының жиекті желісіндегі электр ысырмасын ашатын түйменің жарамдылығын тексеруді;

7) өрт сөндіру түтігінің оралуын;

8) өрт кранының пломбалануын қамтиды.

Ішкі өртке қарсы сумен жабдықтауды сынау плюс 5оС-ден төмен емес температурада жүргізіледі.

Ішкі өртке қарсы сумен жабдықтау жүйелерінің су беруін техникалық қарап-тексеру және тексеру нәтижелері актімен және сынау хаттамасымен ресімделеді.

Су өткізу желісінің су беруін тексеру актісінің, өрт гидранттарын тексеру актісінің, ішкі өртке қарсы сумен жабдықтау жүйелерінің жұмыс қабілеттілігін сынау актісінің, су беруді сынау хаттамасының және өрт крандары клапандарының жұмыс қабілеттілігін сынау хаттамасының нысандары осы Қағидаларға 8-қосымшада келтірілген.»;

осы қаулыға 1-қосымшаға сәйкес 1-1-қосымшамен толықтырылсын;

осы қаулыға 2-қосымшаға сәйкес 1-2-қосымшамен толықтырылсын;

осы қаулыға 3-қосымшаға сәйкес 1-3-қосымшамен толықтырылсын;

осы қаулыға 4-қосымшаға сәйкес 1-4-қосымшамен толықтырылсын;

осы қаулыға 5-қосымшаға сәйкес 1-5-қосымшамен толықтырылсын;

осы қаулыға 6-қосымшаға сәйкес 1-6-қосымшамен толықтырылсын;

осы қаулыға 7-қосымшаға сәйкес 8-қосымшамен толықтырылсын.

2. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік
он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының  Премьер-Министрі                                                               А. Мамин

Қосымша 

Қазақстанның Премьер-Министрі мен Үкіметі жаңалықтарынан хабардар болыңыз — ресми Telegram-каналға жазылыңыз

Жазылу